Juli 2024
Nicole Coppens, grondlegger en directeur van Het Maashuis in Apeldoorn, is deskundige op het gebied van autisme. In dit blog deelt ze haar kennis met ouders en verzorgers.
‘Doe mij maar regen, dan hoef ik niet naar buiten’, hoorde ik een kind pas zeggen. Logisch, dacht ik. Dan is de wereld veel kleiner en overzichtelijker. Een ander kind zat huilend bij het ontbijt. Zijn moeder vertelde me: de batterij van zijn iPad was leeg. Toen ze doorvroeg, begreep ze waar het ‘m werkelijk in zat: vandaag was er een andere juf. En morgen studiedag. En de dag daarna met de klas zwemmen. Dit kind wist niet goed wat hem te wachten stond. En dat maakt onrustig. Daar kan het hoofd van dichtklappen. Wat zich uit in ander gedrag: heel boos of juist heel stil. Het brein van iemand met autisme is sneller overspannen.
De laatste weken voor de zomervakantie zijn onrustig. Er gebeuren opeens “vreemde” dingen en iedereen om je heen gedraagt zich anders dan je gewend bent. Kortom: gedoe-weken, zoals ik ze noem. Bespreek samen wat er allemaal anders gaat. Leg het zo duidelijk mogelijk uit. Maak het zichtbaar op de kalender: wanneer er wat gaat gebeuren. En ook wat er níet gaat gebeuren. Bepaal: wat moet en wat mag. Die dag zwemmen met de klas: misschien blijft je kind liever thuis. Maak keuzes.
Het komt voor dat een school dwarsligt bij zulke beslissingen. De overgrote meerderheid van de mensen is hartstikke welwillend, werkt mee als ze snappen hoe het zit. Bij een gebroken been krijg je alle hulp. Helaas is nog niet iedere school bijgespijkerd op het gebied van autisme. Leg het dan zelf uit. Sta maar achter je kind.
Van de week zei iemand tegen me: heerlijk hč, drie weken naar Frankrijk, ik heb er zo’n zin in! Ik dacht: dat geldt niet voor iedereen. En vaak roepen we ook iets omdat je dat nu eenmaal hoort te zeggen. We zijn ons er meestal niet eens van bewust: fijn, nu heb je vakantie! Een kind met autisme is daar vaak helemaal niet blij om. Het heeft veel liever dat alles hetzelfde is. Dat is véél minder verwarrend. Het brein kan al die veranderingen moeilijker plaatsen. Het gevolg: stress, een brein dat blokkeert. Het wil helemaal niet zeggen dat het zon, Frankrijk of zwemmen in de zee niet leuk vindt. Daar heeft het niets mee te maken.
Een verandering in de dagelijkse structuur vraagt een week of twee om eraan te wennen. Ga je bijvoorbeeld meteen met de caravan weg? Houd hier rekening mee. Bereid je kind tijdig voor. Vertel precies wanneer, hoe, waarom en waarheen. Stel vragen, wissel uit. Leer je kind spelenderwijs dat ieder mens grenzen en wensen heeft. En dat dit normaal is. Het brengt me op een ander punt, namelijk: nogal wat kinderen en jongeren met autisme lopen rond met het idee dat anders-zijn betekent dat ze lastig zijn, een probleemgeval. Verdrietig. Het maakt dat ze veel verbloemen omdat ze proberen te voldoen aan verwachtingen van anderen. Heb je de indruk dat dit speelt bij je kind? Stel het gerust. Niemand is hetzelfde, ook al kan dat zo lijken.
Ik ken heel veel mensen zónder autisme die vakantie best lastig vinden. Ik leg uit dat het nu eenmaal de gewoonte is om te zeggen dat je het fantastisch vindt. Mensen voeren toneelstukjes op. Dit is er één van. We leven in een wereld waarin we veel camoufleren voor de buitenwereld. Thuis mag je hopelijk vinden wat je vindt. Je mag zijn wie je bent. Ook als ouder of verzorger. Flap je het er zelf per ongeluk uit: hoera, vakantie! Helemaal niet erg. Leg uit aan je kind hoe fijn je het vindt om thuis te zijn, om samen weg te kunnen of om even niks voor je werk te hoeven doen.
Elkaar vertellen wat je bezighoudt, uitleggen waarom je doet wat je doet of zegt wat je zegt, zorgt er niet alleen voor dat je elkáár beter begrijpt. Je kind leert ook dat iederéén zo z’n dingen heeft, positief en negatief. Laat het gesprek dus niet alleen draaien om wat het kind wil of nodig heeft. Leg ook dingen van jezelf en anderen uit. Je kind leert: iedereen is anders en ik ben oké zoals ik ben. En jij ook.
Je snapt: hier in Het Maashuis zien de dagen er nu net zo uit als in iedere andere maand. Daar gedijt iedereen bij. Ik vind het zelf ook wel lekker overzichtelijk. Hoe je vakantie er ook uitziet: ik wens iedereen een fijne tijd. Met goede en minder goede dagen. Want dat is normaal.
Nicole Coppens
Het NVA heeft een spreekbeurtpakket online gezet. Het pakket kan gebruikt worden wanneer je kind een spreekbeurt of werkstuk wilt maken over autisme. In het pakket vind je veel informatie en weetjes over autisme.
Via onderstaande link kom je op de website van het NVA en kun je het pakket downloaden.
http://www.autisme.nl/2024/09/06/spreekbeurtpakket-over-autisme/
Apeldoorn is de meest autismevriendelijke gemeente van Nederland! Dit blijkt uit onderzoek van het Nederlands Autisme Register (NAR) dat al 10 jaar onderzoek doet naar autisme. Wethouder Anja Prins van de gemeente Apeldoorn heeft 11 april jl. hiervoor de award in ontvangst genomen. Hierbij was een mooie groep mensen uit Apeldoorn aanwezig; mensen met autisme, naasten en professionals.
Op de website van Balans vind je informatie over diverse interessante bijeenkomsten en webinars.
Tickets zijn te bestellen via:
http://www.balansdigitaal.nl/agenda
De website http://www.autismeapeldoorn.nl biedt een actueel overzicht van diensten, aanbod en activiteiten in Apeldoorn en omgeving. Er is onder meer informatie te vinden over wonen, begeleiding, vrije tijd, belangenverenigingen, onderwijs, werk en dagbesteding.
Ook op de website van het Samenwerkingsverband Autisme Gelderland (SAG) vind je een overzicht van meer dan 140 organisaties die zich aangesloten hebben, waaronder ervaringsdeskundigen, belangenverenigingen, onderwijs, MEE, GGZ, CJG, welzijnswerk, arbeid, ambulante begeleiding, vrije tijd en sport.
http://www.autismegelderland.nl
IJzerweg 53, 7335 DH Apeldoorn, Telefoon 055 - 301 42 28, info@maashuis.nl